Miles Magister – Arslan MERT

MKEK Uğur (Miles magister) Başta bu uçağın tamamen yerli olduğunu düşünmüştüm, lisanslı olarak üretildiğini öğrendim, artık dönüş yok bu uçağın modelini yapmayı düşünüyorum.

Uçağın özellikleri kanat açıklığı/wingspan: 9,50m, boyu/length: 7,50m
Yapacağım model kanat 950/5.5 = 136 Kanat 950/5.5 =172 Kanat eni bu ölçüler oranında 34,5 cm / 23,5 cm ben ise bu ölçüyü 36cm / 25cm yapacağım modelin tam olarak ağırlığını bilemediğimden hesaplarıma göre 3500-4000 gr aralığı gibi uçuş ağırlığı yakıt hariç

Ahşap işi eski mesleğim olsa da farklı bir çalışma yöntemi uygulamak istiyorum, daha önceki yaptığım kalıptan modelin uçuşu da biraz beni cesaretlendirdi ve bu modeli de kompozitten yapmayı düşünüyorum. Aşağıda çalışmalarımın resimlerini ekliyorum

Model için sarıçam ağacından hazırlanan blok

Model üzerinde çalışma

Modelin kaba yontma işi tamamlandı

Kanat yeri, kesimden sonra kanat profiline (resimde kanat altı düz görünüyor, tezgâhta düzgün dursun diye yarı simetri olan yeri düz kestim ) göre kestiğim sert köpüğü şeffaf koli banttı ile kapladım, gövde birleşim yerini forma uygun bir kaç kat kurudukça macun uygulandı

Pilot kabini çalışması, orjinalin dışına çıktım biraz (tam tesviye edilmemiş)

Astar boya hakkında
Uyguladığım astar boya daha önce rastlayamadığım akrilik dolgu astar.Daha önce kullandığım poliüretan kompetantlı astardan (2 karışımlı sertleştiricili ) daha kaplayıcı daha doldurucu etkisi var. Selülozik astarla kıyaslarsak sanırım 3 kat selülozik astara eş değer 1 kat uygulaması

Astar öncesi iyi bir tesviye yapamadığımdan ince bir kat daha bu astardan uygulayacağım. Modelimizin astar boyası bitmiş hali , kalıp tezgahına yatırıldı…

Modeli eksi 4mm orta merkezini ortalayacak şekilde, kaba olarak içi boşaltılan bir plakaya yerleştirdim. Daha sonra (son kat boya bittikten sonra) gövdeye mümkün olduğu kadar alıştırılacak 3, 4 mm kalınlığındaki kaplamalı mdf etrafına alıştırılacak

Modelin son kat boya atılmış hali

Kalıp çıkarma işlemleri

Kalıp alma işlemine hazır

Jelkot

İlk uygulanan 25 m2 gr. cam fiber kumaş keskin köşeler 3 kat, sonrasında 300 gr lık ortalama 8 cm x 20cm parçalardan 2 kat, yine aynı kumaştan daha büyük parçalardan 1 kat ve son olarak m2 si 500 gr lık kumaş 2 kat uygulandı

Kuruma sonrasında etraftaki ahşap destek parçalardan arındırıldı tek tarafın kalıbı bitti, bu halde çıkarıp çıkarmamakta biraz tereddüt ettim, nede olsa tam kuruma daha olmamış, sonunda çıkarmaya karar verdim, kanat yerinin çıkmakta zorlanacağını düşünmüştüm, az biraz beni zorlasa da rahatlıkla umduğumdan kolay şekilde ayrıldı 10 dk. Kadar havalandırmadan sonra tekrar model yerine yerleştirildi, diğer tarafın kalıbını almak için

Diğer tarafın kalıp alma işlemine başlandı

Önden bakınca kalıbın sol yanı (ilk önce yapılan taraf)

Önden bakınca sağ taraf, fotoda görünmese de iç kısımlarda bazı problemler oluşmuş. Tesellim o ki bu kadar uğraşa karşın, iç kısımda oluşan hataların telafisini yapılabilir cinsten oluşu ve en önemlisi oluş nedenin belli olması…

Kalıbın iç kısımdaki problemlerden bahsetmek istiyorum biraz, Modele sürülen jelkot kuruma zamanı içinde eğimli yerlerde yer yer birbirinden ciddi şekilde ayrılmalar oluyor,( aynı tepelerden kopan kar kütlesi gibi yani çığ gibi) şöyle bir şekilde de anlatmaya çalışayım, bir düz zemine bir bez parçası serelim ve ellerimizin iç yüzünü bu beze kapatalım ellerimizi kaldırmadan bezle birlikte birbirine yaklaştıralım ellerimizi orta yerde bezin yukarıya doğru potlaştığını göreceğiz aynen böyle bir şey oldu modelin ortalarında, yukarda hakan bey bana sıvı vakx uygulamamı söylemişti bende tam tersini yapmıştım zira benim uyguladığım yoğun kıvamlı vakx daha düzgün bir ürün alınmasını sağılıyor. Ama dezavantajlıda oluyor

Burada bir dip not eklemek istiyorum, kompozit çalışmasını yapmak isteyenler varsa, atölye ortamına sahip kişiler varsa ve çalışmak isterlerse o kadar baş edilmeyecek bir durum değil mutlaka deneyin cesaretli olun derim, Eğer ev ortamında veya kısıtlı ortamlarda bu işi yapmaya çalışanlar olacaksa önerim kesinlikle böyle bir işe bulaşmasınlar cidden çok pis her tarafa bulaşan yapıştırıcılar kokular vs. vs.

İşlemeye hazır

Kalıptan alınan ürün

Benim için en heyecan verici anlardan biri, (ürünü) uçağımızın her iki parçasını bantla tutturdum gövdeyi geçici de olsa oluşturmuş oldum

Gövde içine yerleştirilecek, 10 mm kont. Motor şase bağlantısı için ve kanat uçlarına 6 mm kont. alıştırdım. Arka dikey kanadın içine 4cm eninde balsa alıştırıldı daha sonra kesilecek gövde birleşiminden sonra menteşeler bağlanacak. Arka dikey ve yatay kontrol tellerinin gövdenin arka kısmında yanlarda çıkış yerleri var buradan servo arasına da kontrol tellerini sabitleyecek bir parça ilave etmeyi düşünüyorum

Kanatlar için düşük dansite beyaz köpük, profil şablonu çift taraflı bant ile yapıştırdım ve klasik teli yöntemi ile kestim

Kesimden sonra oylesine yan yana

Kanadın ortasında uygulanacak işlemler

Kanat orta parçası, kanatların birleşim yerine balsa yapıştırıldı

Alttaki resim, Orta kanattaki iniş takımın bağlanacağı parçanın yan uç kanatlara geçişini gösteriyor, arasına açtığım kanaldaki 4mm kontraplak izah için küçük parça kullandım

Resimde de anlatmaya çalıştım iniş takımının şasesinin üstüne monte ettiğim gövdeye kadar giden kontrplak isabetli olduğuna inanıyorum.

Firar kenarındaki köpüğün kenarları balsa ile kaplandı, aleron kanatçıklarının yeri hazırlandı kenarlarda balsa ile kaplandı, daha sonra yuvarlatılacak olan kanat uçlarındaki balsa takoz 1 cm kalınlığında yapıştırıldı, kanat içine monte edilecek kontrplakların yerleri de açıldı firar tarafındaki kontrplaklar dihedral acısına göre yapıştırıldı

Tezgahta kanatlar birleştirildi acıları vs tam yerinde

Birleşmeden sonra sağ ve soldaki kanatların hücum kenarı parçaları yapıştırıldı

Sağ ve sola kanatlara yapıştırılan hücum çıtası orta kanadın paralelinden kenara doğru kesildi daha sağlamlık arz etsin diye

Orta kanadın hücum çıtasını ayos ağacından yaptım balsaya nazaran çok sağlam fakat ağırlığı bir dezavantaj

Sonuçta köpük kanat fazla ayrıntı yok tesviye bitti, fiber cam kumaş işlemeye göre hazırlandı, sonuçları birlikte göreceğiz.

Köpükten hazırladığım kanadın fiber kumaş kaplamasını vakumla yapmaya çalıştım, tam istenilen netice alınmasa da çalışmayı aktarmaya çalınacağım fırsat buldukça
ilk önce vakum poşeti için aldığım hortum ve hortum dağıtıcısını devre dışı bıraktım, poşete sadece bir yerden vakum yaptım. Bunun için 1 adet hava vanası temin ettim ve aşaııdaki parçaları hazırladım

Vakum poşeti için, 200cm x 55cm 0.30 veya 0.40 kalınlığında olduğunu düşündüğüm asetat 2 adet hazırladım, içine marketlerde temizlik bezi diye satılan (rulo olandan) aldım poşetin iç ölçülerine göre 2 adet hazırladım

Bu şekilde bir ucu açık torba yapıldı, ortada iki şerit halindeki bantların olduğu yerde, kanadın dihedral açısından dolayı poşetimizden orta kısmından yaklaşık 8mm uçlara doğru sıfıra inen bir parça çıkardım, tekrar bantlandı

Vakum torbamızı hazırladıktan sonra, 200gr kumaşa yaklaşık fazlalıklarla beraber 1.30cm2 ye 190 gr epoksi kumaşa yedirerek sürüldü ( kumaşın iki yüzüne) tek parça olarak kanada sarıldı, gerildi. Kumaştaki potlaşmalar bertaraf edildi, bu vaziyette iken asetatla kaplandı asetatın kenarları şifahen bantlandı (asetatın iç yüzü epoksili kumaşa gelen taraf hafiften vakslandı) ve vakum torbasına konuldu açık olan kenarda bantlandı

Üzerindeki asetat alındı, görünüş olumsuz, incelediğimde yüzeyle ciddi derin olmasa da yer yer buruşmalar kanatların ek yerlerinde ise ciddi potluklar var. Bu görüntü beni kanadı fireye ayırmaya yönlendirse de, biraz olumlu taraftan bakıp buruşmaları macunla, kanat ek yerindeki buruşukluğu aradan çıkarıp kumaşla yama olabileceğini gördüm ve nitekim de öyle yaptım
Biraz uğraştırdı beni büyük potlukları kesip altına epoksi yeniden yapıştırdım zımpara+macun+astar böyle bir sonuç tabi bu bize 100gr kilo aldırdı

Dikey dümen kesilen yerinde ahşap konulmuştu önceden birleştirme esnasında, dümenin sağ sol dönüşündeki açıları kalın eğe ile törpüledim ve zımpara ile tesviye edildi menteşeleride alıştırdım.
Arka yatay kanadın yerini kuyruk kısmında açtım dremelin kesici taşı ile kabaca kesip peşinde zımpara ile tesviyesi yapıldı

Arka yatay kanadı kumanda edecek aktarma teli (pushrod) uygun gördüğüm yerden delik açtım kolların geniş deliğini delmeden iç kısmına 8mm kapak kontrplak parça hazırladım bu parçanın vidaların vidalanması için

Kanadın ön kenarındaki kaveleler (8mm kayın) iki tane uygun açıda monte edildi gövde yeride delindi

Eleronların yapımı

Toparlanıyor yavaş yavaş

Yatay kanatın girdiği yere içten 3 mm kavak kontra ile takviye yapıldı

Kanat servo kapakları, telin dışarıya çıkışı için yarık açılacak, servo montaj ayaklarını 8mm kavak kontra kullanıldı

Dikey kanadı kumanda edecek çelik halatın bağlanacağı kelevise geçecek olan parça hazırlandı, 2,5 mm sarı çubuktan hazırlandı, 2 mm lik pafta ile dişleri açıldı

Kılavuzdan sonra uygun boylarda kesildi, arka kısımlarını çekiçle örste yatay şekle geldi, 1mm matkap ucu ile 2 tane delik açıldı, vida kutusun da M2 somun bulamazsam 4 tanede kontra için somun yapılacak

Gövde içi servo tablası 3mm kontra, gaz ve dikey kanat kumanda servosunun vida destek parçasını üstten monte, yatay kanat servo içinde tablanın altına 8mm kavak kontradan destekler yapıştırıldı. Hepsini üstten yapmamamın sebebi yatay kanat ve dikey kanatları kumanda edecek tellerin birbirinde uzak olmasını istediğim. Servo tablasını monte edeceğim, gövde iç yanlarına yapıştırdığım 8mm kontradan 12mm ende parçaları tabladan uzun tuttum nedeni ağırlık merkezini ayarlarken servo tepsisini ileri ve geri hareket ederek ağırlık merkezini ayarlamaya yardımcı olması için, ağırlık merkezi ayarından sonra sabitlenecek

Boyama islerine başlandı. İlk önce uçağın alt kısmındaki sarı ana renkle başladım boyanacak yerler haricindeki kısımlar maskelendi

Sarı rengin kurumasından sonra, bu kısımlar maskelendi. Bu sefer, kamuflaj rengin açık tonunu attım önce, neden açık denilirse renk geçişlerini iyi kapatsın diye daha az boya ile kamuflajdaki açık olan tonu koyu renge oranla daha az hacim de atıldı. Koyu renk daha fazla olması için, zira adı üstünde kamuflaj böylelikle havada daha belirgin olur.

Kanatta da yine önce kamuflaj rengimizin açık olanı atıldı. Kurumadan sonra koyu renk atıldı (kamuflaj desenini yaparken önce göz önünde canlandırdım daha sonra hayali deseni oluşturdum boya ile)

Pilot kabin etrafı maskelendi çerçeveler ve camlar gümüş renge boyandı

Uçağımızın boya işi bitiminden, motor elektronik. Vs. takıldıktan sonra nerden geldiyse aklıma boyaya yakıt sürmek geldi, sen misin süren boya çözülmeye başladı tam bir fiyasko tam bir hayal kırıklığı boyacıda lak lak yaparken tezgâhtar istediğim boyadan farklı bir boya vermiş. Bu hataya düşmek affedilecek bir şey değil yapılacak bişi yok ama boya komple silinip temizlenecek ve yeniden boyanacak. Eski boya ile gövde görüntüsü

Bu tatsız olay basıma gelince kendimi teselli edercesine sevindim de bir bakıma, işin içinde içime sinmeyen kanadı da yeniden yapmak. Kanat yeniden inşa edildi yaklaşık aynı işlemler sadece vakumlama ile kumaş işlenmedi elle üzerine gerildi. Boya cinsi olarak epoksi boyaya karar verdim, kamuflaj için istediğim renk bulamadım epoksi boya yerine akrilik oto boyası kullandım. Bu arada kanat ölçülerinde ufak bazı değişiklikler oldu.